Araştırma Makalesi
Sinema Sanatındaki Anlatıların Peyzaj Mimarlığı Perspektifinden Gestalt İlkeleri Kapsamında Yorumlanması
Öz
Sinema filmlerinin insanların çevreyle olan ilişkilerinde geçmişten ders alabilme, gelecekte olabilecek olaylara karşı farkındalık yaratmaya aracılık edebilme özellikleri vardır. İnsanların çevrelerini sınırsız bir kaynak olarak görüp kullanmaları nedeniyle ortaya çıkan çevre sorunları ve konuya ilişkin çözüm önerileri peyzaj mimarlığının çalışma alanları arasındadır. Hem bilim hem de bir sanat dalı olan peyzaj mimarlığı mekân üretiminde Gestalt ilkelerinden yararlanmaktadır. Çalışma kapsamında yönetmenliğini Roland Emmerich’in yaptığı 2004 yapımı The Day After Tomorrow filminden seçilen sahneler Gestalt ilkeleri doğrultusunda Deleuze’nin hareket-imge ve zaman-imge kavramları kapsamında değerlendirilmiştir. Bu bağlamda etkin bir kitle iletişim aracı olan sinema filmlerinin çevre sorunları konusunda farkındalık yaratabilme özellikleri vurgulanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Adanır, O. (2015). Sinematografik imge ve gerçeklik. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 1-8.
- Akar, Ü., & Doraj, P. (2023). Gestalt ilkeleri bağlamında dört bahçe sistemi yapılarının analizi. Black Sea Journal of Engineering and Science, 6(2), 132-142. https://doi.org/10.34248/bsengineering.1243058
- Akdamar, D. (2022). Hareket-imge ve zaman-imge çerçevesinde Deleuze’ün sinemaya yaklaşımı. Mediarts, 4, 7-19.
- Aracagök, Z. (2017). Reha Erdem: Koca Dünya ‘Crypt’+ ‘Affect’. Sinecine, 8(2), 171-182.
- Arnheim, R. (1943). Gestalt and art. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, 2(8), 71-75.
- Avcı, İ. B., & Çelebi, E. (2023). Gilles Deleuze’de felsefe ve sinematografik imge. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 111-136. https://doi.org/10.20493/birtop.1388236
- Avcı, İ. B., & Karakoç, E. (2020). Sinematografik düşüncenin tarihi. International Journal of Cultural and Social Studies, 6(1), 178-190.
- Babalıoğlu, S. S. (2020). Logotype tasarımında Gestalt görsel algı kuramının. Atlas Journal International Refereed Journal On Social Sciences, 6(30), 513-518.
- Beşgen, A., Köseoğlu, Ş., Yaşar, T. S., & Kılıçbay, M. (2014). Gestalt'ın sinemadaki ak(i)si. Mimari Güncellemeler (s. 279-295). Nobel.
- Brown, B. (2014). Sinematografi kuram ve uygulama (4. baskı, S. Taylaner, Çev.). İstanbul: Hil Yayın.
- Çoban, İ. (2024). Dijitalleşme ile değişen sinematografik anlatım: The End of Time belgesel film örneği. Yedi Sanat Tasarım ve Bilim Dergisi (Sanatta Dijitalizm özel sayısı), 183-200. https://doi.org/10.17484/yedi.1499040
- Deleuze, G. (2021). Sinema II: Zaman İmge (B. Yalım & E. Koyuncu, Çev.). İstanbul: Norgunk.
- Emmerich, R. (Yönetmen). (2004). The Day After Tomorrow [Film]. 20th Century Fox; Centropolis Entertainment, Pathe Pictures
- Erçetingöz, A. (2022). ‘Nebula’ filminde anı-imge ve zaman-imge olarak ‘ölü at’. SineFilpzofi Dergisi, 7(13), 142-155. https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.956686
- Erdoğdu, G. P. (2016). Temel tasarım eğitimi: Bir ders planı örneği. Planlama, 7-19. https://doi.org/10.5505/planlama.2016.52714
- Graham, L. (2008). Gestalt theory in interactive media design. Journal of Humanities and Social Sciences, 2(1), 1-12.
- Henle, M. (1978). Gestalt psychology and Gestalt therapy. Journal of the History of the Behavioral Sciences, 23-32.
- İlkdoğan, H. (2019). Sinematografik mekanda karakterlerin giysisi olarak "Ev": Saatler filmi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(62), 562-575. https://doi.org/10.17719/jisr.2019.3076
- İpek, Ö. (2017). Gilles Deleuze felsefesinde düşüncenin imge hali. Erciyes İletişim Dergisi Akademia, 5(1), 282-294.
- Kandemir, N. K., & Demir, S. K. (2022). Birey, toplum ve çevre ilişkisi bağlamında sinema: 2040 belgesel filmi örneği. Nosyon: Uluslararası Toplum ve Kültür Çalışmaları Dergisi, 10, 122-133.
- Koç, H., & Bulut, İ. (2014). Gestalt kuramının öğrencilerin harita okuma ve yorumlama becerileri üzerine etkisini belirlemeye yönelik bir inceleme. Marmara Coğrafya Dergisi, 30, 1-19. https://doi.org/10.14781/MCD.2014308140
- Koffka, K. (1922). Perception: An introduction to the Gestalt-theorie. Classics in the History of Psychology, 531-585. Toronto.
- Lehimler, Z. (2019). Afiş tasarımında ön-arka plan ilişkisi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 89, 204-218. https://doi.org/10.16992/ASOS.14819
- Özer, Y. (2022). A case study for visualization of climate change and environmental. (Bio)Climate Change Symposium 2022, 36-44. Erzurum.
- Seyhan, Ç., & Çelik, H. Z. (2023). The Day After Tomorrow filminin çevre söylemleri perspektifinden izleyiciler üzerinde oluşturduğu iklim değişikliği algısı ve bilinci. Dirençlilik Dergisi, 7(1), 59-71. https://doi.org/10.32569/resilience.1192157
- Smith-Gratto, K., & Fisher, M. (1999). Gestalt theory: A foundation for instructional screen design. Journal of Educational Technology Systems, 27(4), 361-371.
- Todorovic, D. (2008). Gestalt Principles. Scholarpedia, 3(12), 5345. https://doi.org/10.4249/scholarpedia.5345
- Tokdil, E. (2018). Yeni medya, temel bileşenleri ve sanatın değişen estetik dili. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 47, 167-190.
- Türkgeldi, K. (2015). Hareket-İmge ve Zaman-İmge kavramları doğrultusunda 21 Gram'a bir bakış. Akdeniz İletişim Dergisi, 114-131.
- Türkgeldi, K. (2019). Kaybolan bir bilincin sinematografik deneyimi: Kayıp Otoban örneği. Medya ve Kültürel Çalışmalar Dergisi, 1(1), 3-15.
- Us, F. (2020). Mimari animasyonlarda mimari tasarımın sunum ve anlatımının sinematografik bağlamda değerlendirilmesi. In A. Kılıçer (Ed.), Mühendislik ve mimarlık bilimlerinde güncel yaklaşımlar (s. 80-103).
- Üstündağ, E. N. (2024). Gestalt ilkeleri perspektifinden pareidolia temalı afiş tasarımlarının değerlendirilesi. SDÜ Art-e Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 17(33), 90-110.
- Yaslıkaya, R. (2015). Ekolojik paradigmada bir kavşak: Çevreci sinema. International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), Özel sayı, 410-428. https://doi.org/10.14486/IJSCS308
- Yetişkin, E. B. (2011). Sinematografik düşünebilmek: Deleuze’ün sinema yaklaşımına giriş. İletişim Fakültesi Dergisi, 40, 123-141.
- Yıldırım, B., & Demirarslan, D. (2020). Bilim kurgu filmlerinde iç mekan özelinde görsel manipülasyona dair okumalar: Matrix örneği. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 68-86. https://doi.org/10.21733/ibad.657098
- Yüksel, A. H. (1989). İletişim süreci bağlamında algılama, sibernetik ve Gestalt kuramlarının karşılaştırılması ve tartışmalar. Kurgu, 5(1), 17-43.
- Yüzüncüyıl, K., & Buluş, B. (2016). Hareket imge ve zaman imge kavramları çerçevesinde Torino Atı'nın ayak izleri. Moment Dergisi, 3(2), 467-482. https://doi.org/10.17572/mj2016.2.467482
Interpretation of Narratives in Cinema Art within the Scope of Gestalt Principles from the Perspective of Landscape Architecture
Öz
Motion pictures have the ability to take lessons from the past in people's relations with the environment and to create awareness against future events. Environmental problems that arise due to the fact that people see and use their environment as an unlimited resource and the solution proposals related to the issue are among the fields of study of landscape architecture. Landscape architecture, which is both a science and a branch of art, utilizes Gestalt principles in space production within the scope of the study, selected scenes from the 2004 film The Day After Tomorrow directed by Roland Emmerich were evaluated within the scope of Deleuze's concepts of movement-image and time-image in line with Gestalt principles. In this context, the ability of motion pictures, which are an effective mass communication tool, to raise awareness about environmental problems was emphasized.
Anahtar Kelimeler
landscape architecture cinema gestalt the day after tomorrow
Kaynakça
- Adanır, O. (2015). Sinematografik imge ve gerçeklik. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 1-8.
- Akar, Ü., & Doraj, P. (2023). Gestalt ilkeleri bağlamında dört bahçe sistemi yapılarının analizi. Black Sea Journal of Engineering and Science, 6(2), 132-142. https://doi.org/10.34248/bsengineering.1243058
- Akdamar, D. (2022). Hareket-imge ve zaman-imge çerçevesinde Deleuze’ün sinemaya yaklaşımı. Mediarts, 4, 7-19.
- Aracagök, Z. (2017). Reha Erdem: Koca Dünya ‘Crypt’+ ‘Affect’. Sinecine, 8(2), 171-182.
- Arnheim, R. (1943). Gestalt and art. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, 2(8), 71-75.
- Avcı, İ. B., & Çelebi, E. (2023). Gilles Deleuze’de felsefe ve sinematografik imge. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 111-136. https://doi.org/10.20493/birtop.1388236
- Avcı, İ. B., & Karakoç, E. (2020). Sinematografik düşüncenin tarihi. International Journal of Cultural and Social Studies, 6(1), 178-190.
- Babalıoğlu, S. S. (2020). Logotype tasarımında Gestalt görsel algı kuramının. Atlas Journal International Refereed Journal On Social Sciences, 6(30), 513-518.
- Beşgen, A., Köseoğlu, Ş., Yaşar, T. S., & Kılıçbay, M. (2014). Gestalt'ın sinemadaki ak(i)si. Mimari Güncellemeler (s. 279-295). Nobel.
- Brown, B. (2014). Sinematografi kuram ve uygulama (4. baskı, S. Taylaner, Çev.). İstanbul: Hil Yayın.
- Çoban, İ. (2024). Dijitalleşme ile değişen sinematografik anlatım: The End of Time belgesel film örneği. Yedi Sanat Tasarım ve Bilim Dergisi (Sanatta Dijitalizm özel sayısı), 183-200. https://doi.org/10.17484/yedi.1499040
- Deleuze, G. (2021). Sinema II: Zaman İmge (B. Yalım & E. Koyuncu, Çev.). İstanbul: Norgunk.
- Emmerich, R. (Yönetmen). (2004). The Day After Tomorrow [Film]. 20th Century Fox; Centropolis Entertainment, Pathe Pictures
- Erçetingöz, A. (2022). ‘Nebula’ filminde anı-imge ve zaman-imge olarak ‘ölü at’. SineFilpzofi Dergisi, 7(13), 142-155. https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.956686
- Erdoğdu, G. P. (2016). Temel tasarım eğitimi: Bir ders planı örneği. Planlama, 7-19. https://doi.org/10.5505/planlama.2016.52714
- Graham, L. (2008). Gestalt theory in interactive media design. Journal of Humanities and Social Sciences, 2(1), 1-12.
- Henle, M. (1978). Gestalt psychology and Gestalt therapy. Journal of the History of the Behavioral Sciences, 23-32.
- İlkdoğan, H. (2019). Sinematografik mekanda karakterlerin giysisi olarak "Ev": Saatler filmi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(62), 562-575. https://doi.org/10.17719/jisr.2019.3076
- İpek, Ö. (2017). Gilles Deleuze felsefesinde düşüncenin imge hali. Erciyes İletişim Dergisi Akademia, 5(1), 282-294.
- Kandemir, N. K., & Demir, S. K. (2022). Birey, toplum ve çevre ilişkisi bağlamında sinema: 2040 belgesel filmi örneği. Nosyon: Uluslararası Toplum ve Kültür Çalışmaları Dergisi, 10, 122-133.
- Koç, H., & Bulut, İ. (2014). Gestalt kuramının öğrencilerin harita okuma ve yorumlama becerileri üzerine etkisini belirlemeye yönelik bir inceleme. Marmara Coğrafya Dergisi, 30, 1-19. https://doi.org/10.14781/MCD.2014308140
- Koffka, K. (1922). Perception: An introduction to the Gestalt-theorie. Classics in the History of Psychology, 531-585. Toronto.
- Lehimler, Z. (2019). Afiş tasarımında ön-arka plan ilişkisi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 89, 204-218. https://doi.org/10.16992/ASOS.14819
- Özer, Y. (2022). A case study for visualization of climate change and environmental. (Bio)Climate Change Symposium 2022, 36-44. Erzurum.
- Seyhan, Ç., & Çelik, H. Z. (2023). The Day After Tomorrow filminin çevre söylemleri perspektifinden izleyiciler üzerinde oluşturduğu iklim değişikliği algısı ve bilinci. Dirençlilik Dergisi, 7(1), 59-71. https://doi.org/10.32569/resilience.1192157
- Smith-Gratto, K., & Fisher, M. (1999). Gestalt theory: A foundation for instructional screen design. Journal of Educational Technology Systems, 27(4), 361-371.
- Todorovic, D. (2008). Gestalt Principles. Scholarpedia, 3(12), 5345. https://doi.org/10.4249/scholarpedia.5345
- Tokdil, E. (2018). Yeni medya, temel bileşenleri ve sanatın değişen estetik dili. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 47, 167-190.
- Türkgeldi, K. (2015). Hareket-İmge ve Zaman-İmge kavramları doğrultusunda 21 Gram'a bir bakış. Akdeniz İletişim Dergisi, 114-131.
- Türkgeldi, K. (2019). Kaybolan bir bilincin sinematografik deneyimi: Kayıp Otoban örneği. Medya ve Kültürel Çalışmalar Dergisi, 1(1), 3-15.
- Us, F. (2020). Mimari animasyonlarda mimari tasarımın sunum ve anlatımının sinematografik bağlamda değerlendirilmesi. In A. Kılıçer (Ed.), Mühendislik ve mimarlık bilimlerinde güncel yaklaşımlar (s. 80-103).
- Üstündağ, E. N. (2024). Gestalt ilkeleri perspektifinden pareidolia temalı afiş tasarımlarının değerlendirilesi. SDÜ Art-e Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 17(33), 90-110.
- Yaslıkaya, R. (2015). Ekolojik paradigmada bir kavşak: Çevreci sinema. International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), Özel sayı, 410-428. https://doi.org/10.14486/IJSCS308
- Yetişkin, E. B. (2011). Sinematografik düşünebilmek: Deleuze’ün sinema yaklaşımına giriş. İletişim Fakültesi Dergisi, 40, 123-141.
- Yıldırım, B., & Demirarslan, D. (2020). Bilim kurgu filmlerinde iç mekan özelinde görsel manipülasyona dair okumalar: Matrix örneği. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 68-86. https://doi.org/10.21733/ibad.657098
- Yüksel, A. H. (1989). İletişim süreci bağlamında algılama, sibernetik ve Gestalt kuramlarının karşılaştırılması ve tartışmalar. Kurgu, 5(1), 17-43.
- Yüzüncüyıl, K., & Buluş, B. (2016). Hareket imge ve zaman imge kavramları çerçevesinde Torino Atı'nın ayak izleri. Moment Dergisi, 3(2), 467-482. https://doi.org/10.17572/mj2016.2.467482
Toplam 37 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Görsel İletişim Tasarımı (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Aralık 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 20 Kasım 2024 |
| Kabul Tarihi | 17 Aralık 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 7 Sayı: 1-2 |
