Öz
Tarihi çevrelerde tasarım çalışmalarında eski ile yeni arasındaki ilişkinin mimarlıkta nasıl kurgulanacağı karmaşık bir koruma problemidir. Tarihi dokuda yeni yapı tasarımı mimarlar tarafından yönetilmesi gereken önemli ve kapsamlı bir süreçtir. Bu süreçte tarihsel sürekliliğin sağlanması, kültürel varlıkların korunarak geleceğe aktarılması için mimarların koruma bilinci ile tarihi çevrede yeni yapı tasarımına yönelik eğitim almaları, bu konuda bilgi birikimlerinin olması gerekir. Mimarlık eğitiminde tarihi çevre duyarlı atölye eğitimlerinin mimarlık öğrencileri ve kültürel mirası koruma-yaşatma bağlamında önemi büyüktür. Konunun önemi nedeniyle Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mimarlık Bölümü Mimari Proje VI dersi kapsamında 15 öğrenci katılımı ile deneysel bir atölye çalışması yürütülmüştür. Atölye çalışması tarihi çevrede yeni yapı tasarımını ve çalışma alanındaki tarihi yapıların yeniden işlevlendirilerek yaşatılmasını kapsamaktadır. Atölye sonunda sonuç ürünlerinde tarihi dokuyu dikkate alan tasarımlar ve tarihi çevreyi koruma girişimleri ortaya konmuştur. Süreç boyunca katılımcı öğrencilere aktarılan teorik bilgilerin, atölye çalışmalarının ve kendi araştırmalarının sonuç ürünlerine yansıdığı tespit edilmiştir. Bu atölye çalışması ile tarihi çevrenin farkında olan mimarların yetiştirilmesi sağlanmıştır. Tarihi çevre bilinci ile yetişen bu mimarlar gelecekte yapacakları tasarımları, tarihsel süreklilik içinde değerlendirerek tarihi çevrelerin korunması ve yaşatılmasına katkı sağlayacaktır.
Anahtar Kelimeler
Tarihi çevre tarihi yapı yeniden işlevlendirme atölye eğitimi
Kaynakça
- Ahunbay, Z. (1996), Tarihi Çevrede Koruma ve Restorasyon, İstanbul: Yapı Endüstri Merkezi Yayını, 5. Baskı, s.116.
- Arabacıoğlu, P. Aydemir, I. (2007). Tarihi Çevrelerde Yeniden Değerlendirme Kavramı. Megaron, II,4, s.204-212.
- Asatekin, N. G. (2004). Kültür ve Doğa Varlıklarımız Neyi, Niçin, Nasıl Korumalıyız? Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, s. 128.
- Aydın, D. ve Okuyucu Ş. Ebru. (2009). Yeniden Kullanıma Adaptasyon ve Sosyo-Kültürel Sürdürülebilirlik Bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının Değerlendirilmesi, Megaron, C.1(2), s.1-14.
- Aydın, E. (1998), Tarihi Çevre İçindeki Yeni Yapılaşmanın Uygulama Sorunları, Mimar Sinan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul. Bilgin Altınöz, A. G. (2010). Tarihi Dokuda ‘Yeni’nin İnşası. Ege Mimarlık, IV, 75, s.18-26.
- Büyükmıhçı, G. ve Kozlu, H. (2002). Mimarlık Eğitiminde Koruma Bilinci ve Kültürü, İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi, Doğan Kuban Semineri 2000, İstanbul, Türkiye, s.94-97.
- Büyükmıhçı, G. ve Kılıç, A. (2015). Tarihi Dokuda Yeni Yapı Uygulamaları; Yasal Ve Eylemsel Sınırlar, 9. Uluslararası Sinan Sempozyumu, -21-22 Nisan, Edirne, s.125-132.
- Büyükmıhçı, G. Akşehirlioğlu, A. ve Mengüç, K. G. (2019). Tarihi Çevrede Yeni Yapı Tasarımında Birleşim Biçimleri Bağlamında Modern Yaklaşımlar, https://www.researchgate.net/publication/340226312_ (16.12.2020). s.323-350.
- Can, A. (2011). Tarihi Çevrede Yeni Yapılaşma Koşulları Ve Kadıköy Rasimpaşa Mahallesi Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Dikmen, Ç. B. (2011). Mimarlık Eğitiminde Stüdyo Çalışmalarının Önemi: Temel Eğitim Stüdyoları. E-Journal of New World Sciences Academy, 6(4), s.1509-1520. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/186197 (15.12.2020).
- Efe Yavaşcan, E. (2019). Çok Katmanlı Tarihi Kent Merkezlerinin Korunması İçin Yönetim Planı Modeli Araştırması: Niğde Tarihi Kent Merkezi Örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, , Ankara.
- Kanat Duralı, İ. (2007). Tarihi Çevrede Yeni Yapılaşma Uygulamalarının İrdelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanarlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Kapubağlı, S. (2004). Tarihi Çevrede Yeni Yapılaşma ve İstanbul Örneğinde İnfill Uygulamaların Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi.
- Karakul, Ö. (2009). Değişim, Süreklilik, Uyum Üçgeninde Tarihi Çevrede Yeni Yapı. TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Dosya Dergisi, 14, s.50-57.
- Korumaz, M. Özkaynak, M. (2019). Tarihi Çevre/Yapı Duyarlı Stüdyo Eğitimi, 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum 8(23), s.201-225.
- Madran, E. Özgönül, N. (Ed.). (1999), International Documents Regarding The Preservation Of Cultural And Natural Heritage, Ankara: METU Faculty Architecture Press.
- Öktem Erkartal, P. Özüer M. O. (2016). Tarihi Dokuyu Taklit Etme/Yok Sayma? Fill in the Blanks, s.145-155.
- Tanaç Zeren, M. (2010). Tarihi Çevrede Yeni Ek ve Yeni Yapı Olgusu, Çağdaş Yaklaşım Örnekleri, İstanbul: Yalın Yayıncılık.
- Yalçınkaya, Ş. Kurak Açıcı, F. ve Faiz Büyükçam, S. (2019). Tarihi Çevrede Yeni Yapı Tasarımı ve Danıel Lıbeskınd, Internatıonal Black Sea Coastline Countries Symposıum-2, Samsun, s. 189-200.
- Yıldırım, M. Turan, G. (2012). Sustainable Development in Historic Areas: Adaptive Re-Use Challenges in Traditional Houses in Sanliurfa, Turkey, Habitat International, 36(4), S.493-503.
- Velioğlu, A. (1992). Tarihi Çevre İçinde Mimari Tasarım ve Süreci Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
- Wang, H.-J. Zeng, Z.-T. (2010). A Multi-Objective Decision-Making Process for Reuse Selection of Historic Buildings, Expert Systems with Applications, 37, 1241-1249.
Öz
The relationship between old and new in design research in historical environments is a complex conservation problem in architecture. In the historical texture, new building design is an important and comprehensive process that should be managed by architects. In this process, historical continuity should have news and information. Workshop trainings sensitive to environmental sound are of great importance in architectural education in the context of architectural education and protection and preservation of cultural heritage. Due to the importance of the subject, Niğde Ömer Halisdemir University Department of Architecture held an experimental workshop with the participation of 15 students who teach Architectural Project VI. The workshop covers the design of new buildings in the historical environment and the functionalization of historical buildings. As a result of the past, designs and initiatives to protect the
historical environment have emerged before me. The process came about when the theoretical lesson given to the student revealed the results of his work and his own research. Architects who are aware of the historical environment were trained with this workshop. These architects, who have grown up with historical environmental awareness, will contribute to the conservation and survival of historical environments by evaluating their future designs in historical continuity.
Anahtar Kelimeler
Historic environmental historical building adaptive reuse workshop education.
Kaynakça
- Ahunbay, Z. (1996), Tarihi Çevrede Koruma ve Restorasyon, İstanbul: Yapı Endüstri Merkezi Yayını, 5. Baskı, s.116.
- Arabacıoğlu, P. Aydemir, I. (2007). Tarihi Çevrelerde Yeniden Değerlendirme Kavramı. Megaron, II,4, s.204-212.
- Asatekin, N. G. (2004). Kültür ve Doğa Varlıklarımız Neyi, Niçin, Nasıl Korumalıyız? Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, s. 128.
- Aydın, D. ve Okuyucu Ş. Ebru. (2009). Yeniden Kullanıma Adaptasyon ve Sosyo-Kültürel Sürdürülebilirlik Bağlamında Afyonkarahisar Millet Hamamının Değerlendirilmesi, Megaron, C.1(2), s.1-14.
- Aydın, E. (1998), Tarihi Çevre İçindeki Yeni Yapılaşmanın Uygulama Sorunları, Mimar Sinan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul. Bilgin Altınöz, A. G. (2010). Tarihi Dokuda ‘Yeni’nin İnşası. Ege Mimarlık, IV, 75, s.18-26.
- Büyükmıhçı, G. ve Kozlu, H. (2002). Mimarlık Eğitiminde Koruma Bilinci ve Kültürü, İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi, Doğan Kuban Semineri 2000, İstanbul, Türkiye, s.94-97.
- Büyükmıhçı, G. ve Kılıç, A. (2015). Tarihi Dokuda Yeni Yapı Uygulamaları; Yasal Ve Eylemsel Sınırlar, 9. Uluslararası Sinan Sempozyumu, -21-22 Nisan, Edirne, s.125-132.
- Büyükmıhçı, G. Akşehirlioğlu, A. ve Mengüç, K. G. (2019). Tarihi Çevrede Yeni Yapı Tasarımında Birleşim Biçimleri Bağlamında Modern Yaklaşımlar, https://www.researchgate.net/publication/340226312_ (16.12.2020). s.323-350.
- Can, A. (2011). Tarihi Çevrede Yeni Yapılaşma Koşulları Ve Kadıköy Rasimpaşa Mahallesi Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Dikmen, Ç. B. (2011). Mimarlık Eğitiminde Stüdyo Çalışmalarının Önemi: Temel Eğitim Stüdyoları. E-Journal of New World Sciences Academy, 6(4), s.1509-1520. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/186197 (15.12.2020).
- Efe Yavaşcan, E. (2019). Çok Katmanlı Tarihi Kent Merkezlerinin Korunması İçin Yönetim Planı Modeli Araştırması: Niğde Tarihi Kent Merkezi Örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, , Ankara.
- Kanat Duralı, İ. (2007). Tarihi Çevrede Yeni Yapılaşma Uygulamalarının İrdelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanarlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Kapubağlı, S. (2004). Tarihi Çevrede Yeni Yapılaşma ve İstanbul Örneğinde İnfill Uygulamaların Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi.
- Karakul, Ö. (2009). Değişim, Süreklilik, Uyum Üçgeninde Tarihi Çevrede Yeni Yapı. TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Dosya Dergisi, 14, s.50-57.
- Korumaz, M. Özkaynak, M. (2019). Tarihi Çevre/Yapı Duyarlı Stüdyo Eğitimi, 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum 8(23), s.201-225.
- Madran, E. Özgönül, N. (Ed.). (1999), International Documents Regarding The Preservation Of Cultural And Natural Heritage, Ankara: METU Faculty Architecture Press.
- Öktem Erkartal, P. Özüer M. O. (2016). Tarihi Dokuyu Taklit Etme/Yok Sayma? Fill in the Blanks, s.145-155.
- Tanaç Zeren, M. (2010). Tarihi Çevrede Yeni Ek ve Yeni Yapı Olgusu, Çağdaş Yaklaşım Örnekleri, İstanbul: Yalın Yayıncılık.
- Yalçınkaya, Ş. Kurak Açıcı, F. ve Faiz Büyükçam, S. (2019). Tarihi Çevrede Yeni Yapı Tasarımı ve Danıel Lıbeskınd, Internatıonal Black Sea Coastline Countries Symposıum-2, Samsun, s. 189-200.
- Yıldırım, M. Turan, G. (2012). Sustainable Development in Historic Areas: Adaptive Re-Use Challenges in Traditional Houses in Sanliurfa, Turkey, Habitat International, 36(4), S.493-503.
- Velioğlu, A. (1992). Tarihi Çevre İçinde Mimari Tasarım ve Süreci Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
- Wang, H.-J. Zeng, Z.-T. (2010). A Multi-Objective Decision-Making Process for Reuse Selection of Historic Buildings, Expert Systems with Applications, 37, 1241-1249.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Mimarlık |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 4 Haziran 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 11 Mart 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021Cilt: 4 Sayı: 1 |
