Depremler, kısa sürede çok sayıda konut üretimini gerektiren afetlerdir. Bu süreçte ön üretimli yapım sistemleri, geçici konut çözümlerini hızlı ve organize biçimde sağlayabilmektedir. Ancak bu yapılar, çoğunlukla standart üretim tekniklerine dayandığından bulundukları çevresel koşullara uyum, yerleşme dokusuyla bütünleşme ve kullanıcı gereksinimlerine yanıt verme açısından yetersiz kalmaktadır. Bu çalışmada, farklı dönem ve coğrafyalarda uygulanmış ön üretimli yapı örnekleri üzerinden, yapım sistemi ve malzeme seçim ölçütleri incelenmiş; karar verme sürecinde etki ağırlığı sınanmıştır. Yapı tasarımını etkileyen çok sayıda değişkenin birbirleriyle ilişkisel düzeyde analiz edilebilmesi amacıyla DEMATEL yöntemi kullanılmış ve kriterler arası etkileşimsel bağıntılar değerlendirilmiştir. Bu hedefle öncelikle uygulama örneklerine ilişkin tasarım verileri toplanmış, ardından yapım sistemi ve malzeme seçimini etkileyen etkenleri belirlemeye yönelik analiz süreci yürütülmüştür. DEMATEL tekniğiyle elde edilen bulgular doğrultusunda, afet sonrası barınma yapılarının sadece dayanıklılık ve hız gibi teknik ölçütlerin yanı sıra bağlama uyum, çevresel sürdürülebilirlik, yeniden kullanım potansiyeli gibi çok boyutlu ölçütlerin tasarım sürecinde etkin ağırlık oranları incelenmiştir. Böylece, afet sonrası yapı üretiminde bütüncül karar verme süreçlerine yönelik stratejik ilkeler ortaya konmuştur.
Ön Üretimli Yapım Teknikleri Afet Sonrası Barınma Yapı Sistemi ve Malzeme Seçim Ölçütleri Dematel Analiz
Earthquakes are disasters that require the rapid production of many housing units. In this process, prefabricated construction systems can provide efficient and organised temporary housing solutions. However, since these structures are often based on standardized production techniques, they tend to fall short in adapting to environmental conditions, integrating with settlements, and meeting user needs. This study examines construction methods and material selection criteria through prefabricated housing examples from different periods and regions, testing their relative impact in the decision-making process. The DEMATEL method was used to analyse the interrelationships among multiple design variables and evaluate interactional correlations between criteria. Design data from selected cases were compiled, followed by an analysis to identify factors influencing construction and material choices. According to the DEMATEL findings, post-disaster housing should be assessed not only through technical criteria such as durability and speed but also through multidimensional measures such as contextual adaptation, environmental sustainability, and reusability potential. Thus, strategic principles were developed to guide holistic decision-making in post-disaster construction.
Prefabrication Post-Disaster Shelter Structural System and Material Selection Criteria Dematel Analysis
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Afet Yardım Mimarisi, Mimarlıkta Malzeme ve Teknoloji |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Gönderilme Tarihi | 28 Mart 2025 |
| Kabul Tarihi | 19 Aralık 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 27 Aralık 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 8 Sayı: 2 |