Redirecting to http://dergipark.org.tr/_fragment?_hash=oig9_nrh4FzhI1K9WE7i7-zUISybJNorz1VeP6R6pfw&_path=id%3D1116881%26_format%3Dhtml%26_locale%3Dtr%26_controller%3DApp%255CController%255CSite%255CArticleController%253A%253AesiArticleStats.
Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Transformation of the Architectural Context Phenomenon into Architecture Doctrine

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 135 - 154, 31.12.2022

Melisa Alagöz , Deniz Güner

Öz

A series of concepts such as vernacular, locality and regionalism, which have been widely used since the 1930s, when modern architecture was discursively constructed, were influential in the first appearance of the context phenomenon in the architectural literature in the 1950s. Architectural printed media, which circulated and disseminated the context phenomenon as architectural discourse, also caused reactive architectural historiographies that developed between two continents. Increasing "concerns" in the face of alienation created by modernization and modern architecture caused a series of reactions and counter-reactions starting from the 1950s, mainly in Europe and the USA. In this study, it will be examined how the concept of context has changed and transformed under the influence of European and American architectural historiographies. It will be examined how the meaning of the concept of context, which started as a holistic search for essence, proliferated in time, gave birth to various concepts and turned into an architectural doctrine. The leading actors who produced this concept and their texts will also be discussed with a hermeneutic approach.

Anahtar Kelimeler

Context Locality Modern Architecture Architectural Context Non-Place

Kaynakça

  • Augé, M. (1995). From places to non-places. Non-Places: Introduction To An Anthropology of Supermodernity, New York: Verso Publication, s: 75-115.
  • Aycı, H. (2008). Yerelin içerisindeki evrenseli aramak: Eleştirel Bölgeselcilik’in öne çıkan kavramları aracılığıyla Han Tümertekin’in B2 ve SM evlerine bir bakış (Yayın No. 269969 ). [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
  • Bilgin, İ. (2001). Emre Arolat’ın ekranı, Arredamento Mimarlık (139), 57-59.
  • Canizaro, V. (2007). Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity, and tradition, Princeton Architectural Press.
  • Cohen, S. (2017). Mimarlıkta bağlamsalcılık tartışmasına bir bakış. H. Anay ve Ü. Özten (Ed.), Mimari bağlamsalcılık (s. 30-61). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayınları.
  • Dağlıoğlu, E. K. (2020). Mimarlıkta bağlamsalcılık tartışmasına bir bakış. H. Anay ve Ü. Özten (Ed.), Mimari bağlamsalcılık (s. 62-78). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayınları.
  • Demirgüç, U. (2006). Mimarlıkta eleştirel bölgeselcilik ve Turgut Cansever (Yayın No. 223371).[Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi], YÖK Tez Merkezi.
  • Erten, E. (2020). Beyazı nasıl bilirdiniz? Betonart, (66), 27-28.
  • Fırıncıoğulları, S. (2016). Sosyal bilimler ve hermeneutik üzerine kısa bir değerlendirme, Sosyoloji Dergisi (33), 37-48.
  • Frampton, K. (1983). Towards a critical regionalism: Six points for an architecture of resistance. H. Foster (Ed.), The anti-aesthetic essays on postmodern culture, (s. 16-30). Bay Press.
  • Güleç, G. (2011). Çağdaş mimarlıkta bağlamın yeniden kavramsallaştırılması üzerine eleştirel bakış, (Yayın No. 312756).[Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi], YÖK Tez Merkezi.
  • Güner, D. (2020). Akdeniz’de beyaz mitinin kültürel inşası. Betonart, (66), (10-11).
  • Gürkaş, T. (2012). Mimarlıkta tarihyazımı. Arredemento Mimarlık, (254), (79)
  • Harris, H. H. (1978). Regionalism. V. B. Canizaro (Ed.), Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity and tradition (s. 67-69). Princeton Architectural Press.
  • Harris, H. H. (1978). Regionalism. Vincent B. Canizaro (Ed.), Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity and tradition (s. 57-65). Princeton Architectural Press.
  • İnceoğlu, M. ve İnceoğlu, N. (2004). Mimarlıkta söylem - kuram ve uygulama. Tasarım Yayın Grubu.
  • Koçyiğit, G. R. (2007). Mimarlıkta yersizleşme ve yerin yeniden-üretimi (Yayın No. 213921). [Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi] YÖK Tez Merkezi.
  • Koolhaas, R. ve Mau, B. (1995). S, M, L, XL. Monacelli Press.
  • Köknar, S. (2021). Vernaküler. Burak Altınışık (Ed.) Mimarların Dilindekiler, Arredamento Mimarlık, (344), (80-81).
  • Lecce, C. (2018). The Italian design history from a different perspective: The case of Ico Parisi, Pages on Arts and Design, (85-113).
  • Lynch, K. (2010). Kent imgesi, çev: İrem Başaran, Türkiye İş Bankası Yayınları.
  • Moore, S. A. (2005). Technology, place, and nonmodern regionalism, Vincent B. Canizaro (Ed.), Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity and tradition (s. 432-446). Princeton Architectural Press.
  • Mumford, L. (1950). Excerpts from the south in architecture, V. B. Canizaro (Ed.), Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity and tradition (s. 52-53). Princeton Architectural Press.
  • Mumford, L. (1947). The skyline (Bay Region Style), Joan Ockman (Ed.), Architecture Culture: 1943-1968, Rizzoli, (s. 107-110).
  • Newcomb, R. (1951). Regionalism in American architecture, V. B. Canizaro (Ed.), Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity and tradition (s. 80-96). Princeton Architectural Press.
  • Özkan, S. (1985). Regionalism within modernism, V. B. Canizaro (Ed.), Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity and tradition (s. 80-96). Princeton Architectural Press
  • Özkan, S. (2021). Bağlam. B. Altınışık (Ed.), Mimarların dilindekiler, Arredamento Mimarlık, (344), (55).
  • Özten, Ü. ve Anay, H. (2017). Bağlamsalcılığın iki yüzü: tepeleri ve vadileri pahlanmış bir dünyada bağlamsalcılık hususuna yeniden bir bakış, Megaron 12(1), 57-66.
  • Sabatino, M. ve Pagano, G. (2010). Documenting rural architecture, Journal of Architectural Education (1984-) 63(2), 92-98.
  • Ricoeur, P. (1965). Universal civilization and national cultures. V. B. Canizaro (Ed.), Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity and tradition (s. 42-56). Princeton Architectural Press
  • Rossi, A. (2006). Şehrin Mimarisi, çev: Nurdan Gürbilek, Kanat Kitap.
  • Rossi, U. (2018). Gio Ponti and Bernard Rudofsky: An inevitable encounter. Gio Ponti; archi-designer. Silvana Editore, (s. 96-99).
  • Rowe, C. ve Koetter, F. (2019). Mimarlıkta bağlamsalcılık tartışmasına bir bakış. Ü. Özten (Ed.), Mimari bağlamsalcılık II (s. 62-78). Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi Yayınları.
  • Rudofsky, B. (1964). Architecture without architects; non-pedigreed architecture. MoMa Pub.
  • Rudofsky, B. (1977). The prodigious builders; notes toward a natural history of architecture with special regard to those species that are traditionally neglected or downright ıgnorant, Harcourt Brace Jovanovich Pub.
  • Schulz, C. N. (1991). Genius loci. Towards a phenomenology of architecture. Rizzoli.
  • Schumacher, T. L. (1971). Bağlamsalcılık: Kentsel idealler ve deformasyonlar., H. Anay ve Ü. Özten (Ed.), Mimari Bağlamsalcılık (s. 20-30). Osmangazi Üniversitesi Yayınları.
  • Speck, L. W. (1987). Regionalism and Nationalism in Architecture. V. B. Canizaro (Ed.), Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity and tradition (s. 102-110). Princeton Architectural Press.
  • Stierli, M. (2007). In the Academy’s garden: Robert Venturi, the grand tour and the revision of modern architecture, AA Files 56, 42-63.
  • Stuart, C. (1974). Fiziksel bağlam/kültürel bağlam: Tümünü kapsamak. H. Anay ve Ü. Özten (Ed.), Mimari Bağlamsalcılık, (s. 30-62). Osmangazi Üniversitesi Yayınları.
  • Tanyeli, U. (2012). Yer, yer-olmayan, Naziler, Augé ve akla getirdikleri, Arredamento Mimarlık (257), 106-111.
  • Theocharopoulou, I. (2010). The vernacular and the search for a true Greek architecture. J. F. Lejeune ve M. Sabatino (Ed.), Modern architecture and the Mediterranean; vernacular dialogues and contested identities (s. 110-130). Routledge Publications.
  • Toorn, R. V. (2004). Hayallerin sonu mu? Güncel Hollanda Mimarlığında Gerçeklik Tutkusu ve Bunun Sınırları. A. Krista Sykes (Ed.), Yeni Bir Gündem İnşa Etmek (s. 249-269). Kür Yayınları.
  • Ultav, Z. T. ve Sahil, S. (2004). Hassan Fathy mimarlığı’nda tasarım ilkeleri üzerine eleştirel bir inceleme, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi 19(4), 365-374.
  • Venturi, R. (2017). Mimari kompozisyonda bağlam. H. Anay (Ed.), Mimari bağlamsalcılık II (s. 62-78). Osmangazi Üniversitesi Yayınları.
  • N. Salingaros (2022, 11 Ekim). Unified architectural yheory: Chapter 6. ArchDaily, https://www.archdaily.com/530829/unified-architectural-theory-chapter-6
  • ArchNetworkTr (2022, 11 Ekim). Franke tasarım buluşmaları ‘bağlamı icat etmek’ Heval Zeliha Yüksel, Uğur Tanyeli, Melike Altınışık, [Youtube], https://www.youtube.com/watch?v=GHTPuUMZRjE&ab_channel=ArchNetworkTr

Mimari Bağlam Olgusunun Mimarlık Öğretisine Dönüşümü

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 135 - 154, 31.12.2022

Melisa Alagöz , Deniz Güner

Öz

Bağlam olgusunun mimarlık yazınında 1950’lerde ilk kez görülmesinde, modern mimarlığın söylemsel olarak inşa edildiği 1930’lardan beri yaygın olarak kullanılan vernaküler, yerellik, bölgeselcilik gibi bir dizi kavram etkili olmuştur. Bağlam olgusunu mimari söylem olarak dolaşıma sokan ve yaygınlaştıran yazılı ve sözlü medya, aynı zamanda kıtalararasında gelişen tepkisel bir mimarlık tarihyazımına da neden olmuştur. Modernleşmenin ve modern mimarlığın yarattığı yabancılaşma duygusu karşısında giderek artan “endişeler,” 1950’lerden itibaren Avrupa ve ABD merkezli olmak üzere çift kutuplu bir dizi tepki ve karşı-tepki silsilesini doğurmuş, bağlam olgusunun anlam coğrafyasını genişleterek birçok alt açılımın ortaya çıkmasını sağlamıştır. Çalışmada, Avrupa ve Amerika merkezli mimarlık tarihyazımlarının etkisiyle bağlam kavramının içeriğinin nasıl değiştiği ve dönüştüğü incelenecektir. Bağlam kavramının bütüncül bir öz arayışı olarak başlayan anlamının zaman içinde nasıl çoğullaştığı, başka kavramlar doğurduğu ve bir mimarlık öğretisine dönüştüğü irdelenecektir. Bu konsepsiyonu üreten öncü aktörler ile onların metinleri de hermeneutik bir yaklaşımla tartışmaya açılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Bağlam Yerellik Modern Mimarlık Mimari Bağlam Yer-Olmayan

Kaynakça

  • Augé, M. (1995). From places to non-places. Non-Places: Introduction To An Anthropology of Supermodernity, New York: Verso Publication, s: 75-115.
  • Aycı, H. (2008). Yerelin içerisindeki evrenseli aramak: Eleştirel Bölgeselcilik’in öne çıkan kavramları aracılığıyla Han Tümertekin’in B2 ve SM evlerine bir bakış (Yayın No. 269969 ). [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
  • Bilgin, İ. (2001). Emre Arolat’ın ekranı, Arredamento Mimarlık (139), 57-59.
  • Canizaro, V. (2007). Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity, and tradition, Princeton Architectural Press.
  • Cohen, S. (2017). Mimarlıkta bağlamsalcılık tartışmasına bir bakış. H. Anay ve Ü. Özten (Ed.), Mimari bağlamsalcılık (s. 30-61). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayınları.
  • Dağlıoğlu, E. K. (2020). Mimarlıkta bağlamsalcılık tartışmasına bir bakış. H. Anay ve Ü. Özten (Ed.), Mimari bağlamsalcılık (s. 62-78). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayınları.
  • Demirgüç, U. (2006). Mimarlıkta eleştirel bölgeselcilik ve Turgut Cansever (Yayın No. 223371).[Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi], YÖK Tez Merkezi.
  • Erten, E. (2020). Beyazı nasıl bilirdiniz? Betonart, (66), 27-28.
  • Fırıncıoğulları, S. (2016). Sosyal bilimler ve hermeneutik üzerine kısa bir değerlendirme, Sosyoloji Dergisi (33), 37-48.
  • Frampton, K. (1983). Towards a critical regionalism: Six points for an architecture of resistance. H. Foster (Ed.), The anti-aesthetic essays on postmodern culture, (s. 16-30). Bay Press.
  • Güleç, G. (2011). Çağdaş mimarlıkta bağlamın yeniden kavramsallaştırılması üzerine eleştirel bakış, (Yayın No. 312756).[Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi], YÖK Tez Merkezi.
  • Güner, D. (2020). Akdeniz’de beyaz mitinin kültürel inşası. Betonart, (66), (10-11).
  • Gürkaş, T. (2012). Mimarlıkta tarihyazımı. Arredemento Mimarlık, (254), (79)
  • Harris, H. H. (1978). Regionalism. V. B. Canizaro (Ed.), Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity and tradition (s. 67-69). Princeton Architectural Press.
  • Harris, H. H. (1978). Regionalism. Vincent B. Canizaro (Ed.), Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity and tradition (s. 57-65). Princeton Architectural Press.
  • İnceoğlu, M. ve İnceoğlu, N. (2004). Mimarlıkta söylem - kuram ve uygulama. Tasarım Yayın Grubu.
  • Koçyiğit, G. R. (2007). Mimarlıkta yersizleşme ve yerin yeniden-üretimi (Yayın No. 213921). [Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi] YÖK Tez Merkezi.
  • Koolhaas, R. ve Mau, B. (1995). S, M, L, XL. Monacelli Press.
  • Köknar, S. (2021). Vernaküler. Burak Altınışık (Ed.) Mimarların Dilindekiler, Arredamento Mimarlık, (344), (80-81).
  • Lecce, C. (2018). The Italian design history from a different perspective: The case of Ico Parisi, Pages on Arts and Design, (85-113).
  • Lynch, K. (2010). Kent imgesi, çev: İrem Başaran, Türkiye İş Bankası Yayınları.
  • Moore, S. A. (2005). Technology, place, and nonmodern regionalism, Vincent B. Canizaro (Ed.), Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity and tradition (s. 432-446). Princeton Architectural Press.
  • Mumford, L. (1950). Excerpts from the south in architecture, V. B. Canizaro (Ed.), Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity and tradition (s. 52-53). Princeton Architectural Press.
  • Mumford, L. (1947). The skyline (Bay Region Style), Joan Ockman (Ed.), Architecture Culture: 1943-1968, Rizzoli, (s. 107-110).
  • Newcomb, R. (1951). Regionalism in American architecture, V. B. Canizaro (Ed.), Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity and tradition (s. 80-96). Princeton Architectural Press.
  • Özkan, S. (1985). Regionalism within modernism, V. B. Canizaro (Ed.), Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity and tradition (s. 80-96). Princeton Architectural Press
  • Özkan, S. (2021). Bağlam. B. Altınışık (Ed.), Mimarların dilindekiler, Arredamento Mimarlık, (344), (55).
  • Özten, Ü. ve Anay, H. (2017). Bağlamsalcılığın iki yüzü: tepeleri ve vadileri pahlanmış bir dünyada bağlamsalcılık hususuna yeniden bir bakış, Megaron 12(1), 57-66.
  • Sabatino, M. ve Pagano, G. (2010). Documenting rural architecture, Journal of Architectural Education (1984-) 63(2), 92-98.
  • Ricoeur, P. (1965). Universal civilization and national cultures. V. B. Canizaro (Ed.), Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity and tradition (s. 42-56). Princeton Architectural Press
  • Rossi, A. (2006). Şehrin Mimarisi, çev: Nurdan Gürbilek, Kanat Kitap.
  • Rossi, U. (2018). Gio Ponti and Bernard Rudofsky: An inevitable encounter. Gio Ponti; archi-designer. Silvana Editore, (s. 96-99).
  • Rowe, C. ve Koetter, F. (2019). Mimarlıkta bağlamsalcılık tartışmasına bir bakış. Ü. Özten (Ed.), Mimari bağlamsalcılık II (s. 62-78). Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi Yayınları.
  • Rudofsky, B. (1964). Architecture without architects; non-pedigreed architecture. MoMa Pub.
  • Rudofsky, B. (1977). The prodigious builders; notes toward a natural history of architecture with special regard to those species that are traditionally neglected or downright ıgnorant, Harcourt Brace Jovanovich Pub.
  • Schulz, C. N. (1991). Genius loci. Towards a phenomenology of architecture. Rizzoli.
  • Schumacher, T. L. (1971). Bağlamsalcılık: Kentsel idealler ve deformasyonlar., H. Anay ve Ü. Özten (Ed.), Mimari Bağlamsalcılık (s. 20-30). Osmangazi Üniversitesi Yayınları.
  • Speck, L. W. (1987). Regionalism and Nationalism in Architecture. V. B. Canizaro (Ed.), Architectural regionalism: Collected writings on place, identity, modernity and tradition (s. 102-110). Princeton Architectural Press.
  • Stierli, M. (2007). In the Academy’s garden: Robert Venturi, the grand tour and the revision of modern architecture, AA Files 56, 42-63.
  • Stuart, C. (1974). Fiziksel bağlam/kültürel bağlam: Tümünü kapsamak. H. Anay ve Ü. Özten (Ed.), Mimari Bağlamsalcılık, (s. 30-62). Osmangazi Üniversitesi Yayınları.
  • Tanyeli, U. (2012). Yer, yer-olmayan, Naziler, Augé ve akla getirdikleri, Arredamento Mimarlık (257), 106-111.
  • Theocharopoulou, I. (2010). The vernacular and the search for a true Greek architecture. J. F. Lejeune ve M. Sabatino (Ed.), Modern architecture and the Mediterranean; vernacular dialogues and contested identities (s. 110-130). Routledge Publications.
  • Toorn, R. V. (2004). Hayallerin sonu mu? Güncel Hollanda Mimarlığında Gerçeklik Tutkusu ve Bunun Sınırları. A. Krista Sykes (Ed.), Yeni Bir Gündem İnşa Etmek (s. 249-269). Kür Yayınları.
  • Ultav, Z. T. ve Sahil, S. (2004). Hassan Fathy mimarlığı’nda tasarım ilkeleri üzerine eleştirel bir inceleme, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi 19(4), 365-374.
  • Venturi, R. (2017). Mimari kompozisyonda bağlam. H. Anay (Ed.), Mimari bağlamsalcılık II (s. 62-78). Osmangazi Üniversitesi Yayınları.
  • N. Salingaros (2022, 11 Ekim). Unified architectural yheory: Chapter 6. ArchDaily, https://www.archdaily.com/530829/unified-architectural-theory-chapter-6
  • ArchNetworkTr (2022, 11 Ekim). Franke tasarım buluşmaları ‘bağlamı icat etmek’ Heval Zeliha Yüksel, Uğur Tanyeli, Melike Altınışık, [Youtube], https://www.youtube.com/watch?v=GHTPuUMZRjE&ab_channel=ArchNetworkTr
Toplam 47 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Mimarlık
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Melisa Alagöz 0000-0002-9895-1669

Deniz Güner 0000-0002-4440-6024

Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2022
Gönderilme Tarihi 15 Mayıs 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 5 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Alagöz, M., & Güner, D. (2022). Mimari Bağlam Olgusunun Mimarlık Öğretisine Dönüşümü. Modular Journal, 5(2), 135-154.
 Kapak Resmi İndir