Öz
In the historical process, the body and sexist images have been used in different forms
in architecture according as the concepts of social gender. Depending on the social roles
of women and men, the architectural representations of sexes have been formed in three
periods called as matriarchal, patriarchal and egalitarian. Feminine figures belonging to
the female body regarded as sacred in matriarchal society and the figures representing masculine in patriarchal society have formed architectural structures. The definitions of
gender reconstructed with the alteration of the concepts for social gender have produced
their own style in the egalitarian period. The body and sexist images used in the structures
have transferred important data from each period of the history to perceive the social
status of sexes and the relation between architecture and social order.
Anahtar Kelimeler
Feminine form masculine form matriarchal patriarchal gender and architecture
Kaynakça
- Baştabak, Hatice, “Beden ve Cinsiyet Kavramlarının Mimari Tasarım Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, 2008. Bayram, Şirin, ‘Kadın’ın Mimari Kompozisyonda Yeri Pera’nın Sessiz Kadınları’, Mimarist, sayı: 14, 2004. Berktay, Fatmagül, Tarihin Cinsiyeti, İstanbul, Metis Yayınları, 2010. _________, Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın, İstanbul, Metis Yayınları, 2012. Bukowski, Tegan, ‘Zaha Hadid: More Than a ‘Female Architect’’, New York Times, 01.04. 2016. Campbell, Joseph, Doğu Mitolojisi, çev. Kudret Emiroğlu, Ankara, İmge Kitabevi, 1993. Cıbıroğlu, Yıldız, ‘Kadın ve Yapı İlişkisi’, Mimarist, sayı: 14, 2004. Coleman, D., Danze E., Henderson, C. Jane, Architecture and Feminism, New York, Princeton Architectural Press, 1996. Çubuklu, Yaşar, Bedenin Farklı Halleri, Kanat Kitap, 2006. Demirhan Serinken, Nurhan, ‘Anaerkil Toplumun Sonu’, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, cilt: 9, sayı: 42, 2016. Hasol, Doğan, ‘Prag ve Dans Eden Bina’, Yapı Dergisi, sayı: 203, 1998. Jean, Eric, Boğazköy’den Karatepe’ye, İstanbul, YKY, 2001. Mullick, Sudipto, ‘Zaha Hadid, More Than A Woman’, Alive, May 2016. Roth, Leland M., Mimarlığın Öyküsü, çev. Ergün Akça, İstanbul, Kabalcı Yayınevi, 2006. Salihoğlu, Turgay, Kıbrıs Adasında Konut, Lefkoşa, Dörtgen Matbaacılık, 2006. Sennett, Richard, Ten ve Taş, çev. Tuncay Birkan, İstanbul, Metis Yayınları, 2008. Şentürk, Levent, “Modulor’un Bedeni”, (Yayımlanmamaış Doktora Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, 2007. Tümer, Gürhan, ‘Mimarlıkta Cinsellik’, Arredamento Mimarlık, sayı: 9, 2003. Ünsal, Nilay, “Kadın, Mimarlık ve Konut”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, 2000. Vitruvius, Mimarlık Üzerine On Kitap, çev. Suna Güven, Matsa Basımevi, 2015. Çevrimiçi Kaynaklar URL 1-http://www.haberdukkani.com/haber/karkamis-antik-kent-kurtulacak- 4423_4738.htm URL 2-http://employees.oneonta.edu/farberas/arth/Images/109images/greek_ archaic_classical/parthenon/ parthenon.jpg URL 3-http://www.oguztopoglu.com/2011/10/istanbul-arkeoloji-muzesi- vi-27-ekim.html URL 4-http://static.panoramio.com/photos/large/44345751.jpg URL 5-https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/originals/f9/4f/9b/f94f9b7e- 538283c296a3e2a3a931a53a.jpg URL 6-http://fa311fa2015.blogspot.com.tr/2015/09/1960s_3.html
Öz
Beden ve cinsiyetçi imgeler tarihsel süreç içerisinde toplumsal cinsiyet kavramlarına
bağlı olarak mimari yapılarda farklı biçimlerde kullanılmıştır. Kadın ve erkeğin toplumsal
rolüne bağlı olarak anaerkil, ataerkil ve eşitlikçi olarak adlandırılan üç dönemde cinslerin
mimari temsilleri oluşmuştur. Anaerkil toplum düzeninde kutsal olarak nitelendirilen
kadın bedenine ait dişil, ataerkil dönemde ise erili temsil eden biçimler mimari yapıları
şekillendirmiştir. Toplumsal cinsiyet kavramlarının değişmesi ile yeniden inşa edilen cinsiyet
tanımları eşitlikçi dönemde kendi üslubunu üretmiştir. Yapılarda kullanılan beden
ve cinsiyetçi imgeler, cinslerin toplumsal statüsünü, mimarlık ve toplum düzeni arasındaki
ilişkiyi okuyabilmek adına tarihin her döneminden günümüze önemli veriler taşımıştır.
Anahtar Kelimeler
Dişil biçim eril biçim anaerkil ataerkil toplumsal cinsiyet ve mimarlık
Kaynakça
- Baştabak, Hatice, “Beden ve Cinsiyet Kavramlarının Mimari Tasarım Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, 2008. Bayram, Şirin, ‘Kadın’ın Mimari Kompozisyonda Yeri Pera’nın Sessiz Kadınları’, Mimarist, sayı: 14, 2004. Berktay, Fatmagül, Tarihin Cinsiyeti, İstanbul, Metis Yayınları, 2010. _________, Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın, İstanbul, Metis Yayınları, 2012. Bukowski, Tegan, ‘Zaha Hadid: More Than a ‘Female Architect’’, New York Times, 01.04. 2016. Campbell, Joseph, Doğu Mitolojisi, çev. Kudret Emiroğlu, Ankara, İmge Kitabevi, 1993. Cıbıroğlu, Yıldız, ‘Kadın ve Yapı İlişkisi’, Mimarist, sayı: 14, 2004. Coleman, D., Danze E., Henderson, C. Jane, Architecture and Feminism, New York, Princeton Architectural Press, 1996. Çubuklu, Yaşar, Bedenin Farklı Halleri, Kanat Kitap, 2006. Demirhan Serinken, Nurhan, ‘Anaerkil Toplumun Sonu’, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, cilt: 9, sayı: 42, 2016. Hasol, Doğan, ‘Prag ve Dans Eden Bina’, Yapı Dergisi, sayı: 203, 1998. Jean, Eric, Boğazköy’den Karatepe’ye, İstanbul, YKY, 2001. Mullick, Sudipto, ‘Zaha Hadid, More Than A Woman’, Alive, May 2016. Roth, Leland M., Mimarlığın Öyküsü, çev. Ergün Akça, İstanbul, Kabalcı Yayınevi, 2006. Salihoğlu, Turgay, Kıbrıs Adasında Konut, Lefkoşa, Dörtgen Matbaacılık, 2006. Sennett, Richard, Ten ve Taş, çev. Tuncay Birkan, İstanbul, Metis Yayınları, 2008. Şentürk, Levent, “Modulor’un Bedeni”, (Yayımlanmamaış Doktora Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, 2007. Tümer, Gürhan, ‘Mimarlıkta Cinsellik’, Arredamento Mimarlık, sayı: 9, 2003. Ünsal, Nilay, “Kadın, Mimarlık ve Konut”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, 2000. Vitruvius, Mimarlık Üzerine On Kitap, çev. Suna Güven, Matsa Basımevi, 2015. Çevrimiçi Kaynaklar URL 1-http://www.haberdukkani.com/haber/karkamis-antik-kent-kurtulacak- 4423_4738.htm URL 2-http://employees.oneonta.edu/farberas/arth/Images/109images/greek_ archaic_classical/parthenon/ parthenon.jpg URL 3-http://www.oguztopoglu.com/2011/10/istanbul-arkeoloji-muzesi- vi-27-ekim.html URL 4-http://static.panoramio.com/photos/large/44345751.jpg URL 5-https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/originals/f9/4f/9b/f94f9b7e- 538283c296a3e2a3a931a53a.jpg URL 6-http://fa311fa2015.blogspot.com.tr/2015/09/1960s_3.html
Ayrıntılar
| Bölüm | Araştırmalar ve İncelemeler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Aralık 2017 |
| Kabul Tarihi | 29 Aralık 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Sayı: 10 - Güz |
